کد مطلب:24520 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

معصومين(ع) نسبت به ماديات چه ديدگاهي داشتند؟

معصومان(ع) و نيز در مراتب بعدي اولياي الهي تنها عشق به خداوند متعال دارند و از آنجا كه عشق به حضرت حق اقتضا مي كند كه قلب از التفات به غير او ممنوع باشد و تنها و فقط تعلق به محبوب يعني حضرت حق داشته باشد، اين بزرگواران همواره از هر آنچه كه اين ياد و التفات و تعلق را منصرف كرده و به جاي ديگر برده و از انحصار خارج مي سازد هراسناك بوده اند و چون تعلق به مسائل مادي و دنيوي از زمره اموري بوده است كه موجب غفلت از ذكر و توجه انحصاري به حضرت حق مي شود. معصومان و همچنين اولياي الهي از رسوخ چنين تعلقاتي بيمناك بوده اند. و همواره با زبانهاي گوناگون از خداوند متعال مي خواسته اند كه آنهارا از ورود به اين ورطه لغزان و خطرناك نجات داده [مانند مناجات امام حسين(ع) در روز عرفه: {Hو نجني من احوال الدنياH}{M؛ و پروردگارا مرا نجات ده از خطرات و كششهاي دنيوي» M}]و آنهارا از غفلت از ياد و نام خدا مصون داشته [مانند مناجات امام زين العابدين در دعاي هشتم صحيفه سجاديه: [{Hاللهم اني اعوذ بك من ] سنة الغفلةH}{M؛ خدايا به تو پناه مي آورم از خواب غفلت»M}] و با تضرع از بارگاه كبرياي الهي دردمندانه مي طلبيدند كه دلها، زبانها و اعضاي بدني اشان و روحي اشان در ياد خدا و شكر خدا و طاعت خدا باشد. [مانند دعاي يازدهم صحيفه سجاديه: {Hواشغل قلوبنا بذكرك عن كل ذكر، والسنتنا بشكرك عن كل شكر، و جوارحنا بطاعتك عن كل طاعةH}{M؛ و دلهاي ما را به ياد خودت از هر ياد و زبان ما به شكر خودت از هر شكر، و اعضايمان را در طاعت خودت از هر طاعت مشغول بدار»M}] {Sدو مگو و دو مدان و دو مخوان # بنده را در خواجه خود محودان S} {Sخواجه هم در نور خواجه آفرين # فاني است و مرده و مات و دفين S} {Sچون جدا بيني ز حق اين خواجه را# گم كني هم متن و هم ديباچه راS} {V(مثنوي/6/3217-3215)V} اما از آنجا كه ما اعتقاد به عصمت داشته و منشأ آن را در معصومان شايستگي هاي اختياري آنان مي دانيم [يعني معتقديم كه خداوند مي دانست عده اي از بندگانش به اختيار خود بيش از ديگران و در بالاترين حد ممكن از استعداد خود بهره برداري مي كنند. اين شايستگي و منزلتي كه اين افراد با سير اختياري خويش بدان مي رسيدند، سبب شد كه خداوند تفضلاً اين پاداش و موهبت ويژه را به آنها عطا نمايد و آنان را از علم و اراده اي برخوردار كند كه بواسطه آن به مصونيت كامل و مطلق برسند] بر اين باوريم كه آنان بر اين تعلق به غير از حضرت حق غالب آمده اند چنان كه فرازهايي از دعاي ندبه به اين حقيقت اشاره دارد. {Hبعد ان شرطت عليهم الزهد في درجات هذه الدنيا الدنيه و زخرفها و زبرجها، فشرطوا لك ذلك و علمت منهم الوفاء به فقبلتهم و قرّبتهم و قدمت لهم الذكر العلي و الثناء الجلي و اهبطت عليهم ملائكتك و كرّمتهم بوحيك و رفدتهم بعلمك و ...H}{M؛ يعني تو با آنها [اولياء الهي كه معصومان در صدر آن قرار دارند] شرط نمودي كه نسبت به زينت ها و منزلت هاي دنيوي بي اعتنا باشند [و جز به مقام قرب تو و تو نينديشند] و آنها نيز اين شرط را پذيرفتند. و چون مي دانستي به اين شرط عمل خواهند كرد، آنان را پذيرفتي و مقرّب خويش ساختي و [به خاطر همين شايستگي ] و قرآن را با بلندي نام ثناي خاص و عام بر آنها از پيش عطا فرمودي و فرشتگان را بر آنها نازل كردي و با وحي خود ايشان را گرامي داشتي و از خوان علم بي كران خويش بهره ها دادي ... M} اين مطلب منافاتي با مناجات آنها كه به فرازهايي آن در چند سطر قبل اشاره شد ندارد چرا كه ائمه(ع) از آنجا كه باور قلبي داشتند كه لامؤثر في الوجود الا الله تنها هستي و هستي بخش اوست، همواره از هر گونه لغزش در باب در غلطيدن در تعلقات مادي و دنيوي از خداوند استمداد مي جستند و اين همه براي من و شما درس است كه از خدا بخواهيم ما را از دام تعلقات برهاند. {Sيارب اين بخشش نه حد كار ماست # لطف تو لطف خفي را خود سزاست S} {Sدست گير از دست ما ما را بخر# پرده را بردار و پرده ما مدرS} {Sباز خرما را از اين نفس پليد# كاردش تا استخوان ما رسيدS} {V(مثنوي/2/2445-2443)V}